Đại Thanh Hoàng hậu Hiếu_Thục_Duệ_Hoàng_hậu

Gia Thân vương Đích Phúc tấn

Năm Càn Long thứ 39 (1774), ngày 27 tháng 4 (âm lịch), Hỉ Tháp Lạp thị được gả cho Hoàng tử Vĩnh Diễm, Hoàng tử thứ 15 của Thanh Cao Tông Càn Long Hoàng đế, trở thành Đích Phúc tấn của Vĩnh Diễm. Theo cách Càn Long Đế nhận định, vào năm Càn Long thứ 38 (1773) thì ông đã bí mật lập Hoàng thập ngũ tử Vĩnh Diễm làm Trữ quân, như vậy vào năm sau (1774), khi chỉ định Vĩnh Diễm kết hôn cùng con gái của Hòa Nhĩ Kinh Ngạch là Hỉ Tháp Lạp thị, ông đã xác định Vĩnh Diễm đăng cơ Hoàng đế thì Hỉ Tháp Lạp thị sẽ là Hoàng hậu tương lai.

Đáng ngờ nhất là việc Càn Long Đế chỉ định cho Vĩnh Diễm kết hôn một cô gái xuất thân tầm trung, lại là một gia tộc từng thuộc tầng lớp Bao y, trong khi rõ ràng ông luôn coi trọng gia thế trước khi gả con cho một ai đó. Càn Long Đế cũng như Khang Hi Đế, khi chọn hôn phối Hoàng tử Hoàng tôn, đều dùng thức Phê thứ (批次), tức so dung mạo, tuổi tác của Hoàng tử Hoàng tôn với tú nữ xem tương xứng không, rồi mới dùng bút khoanh để quyết định. Hoàng thập nhất tử Vĩnh Tinh được ban hôn cho con gái của Đại học sĩ Phó Hằng, là bào đệ của Hiếu Hiền Thuần Hoàng hậu; Hoàng thập nhị tử Vĩnh Cơ được chỉ hôn với con gái Mông Cổ Vương công, dù Vĩnh Cơ bị Càn Long Đế thất sủng sau sự việc Kế Hoàng hậu. Chưa kể, sau khi chỉ hôn cho Vĩnh Diễm thì Vĩnh Lân, em ruột cùng mẹ của Vĩnh Diễm, người con Càn Long Đế chán ghét nhất vẫn được chỉ hôn cho nữ quyến thuộc Hoằng Nghị công phủ Ngạch Diệc Đô Nữu Hỗ Lộc thế gia, là con gái út của Quả Nghị công, Hình bộ Thượng thư, Lưỡng Quảng Tổng đốc A Lý Cổn. Vì vậy, điều này rất có thể là để che giấu ý định lập Vĩnh Diễm làm Trữ quân, vì không thể nào Càn Long Đế xem nhẹ cuộc hôn nhân của Vĩnh Diễm đến vậy.

Năm Càn Long thứ 45 (1780), ngày 3 tháng 4 (âm lịch), giờ Tí, bà sinh hạ Hoàng thứ nữ, lên 3 tuổi thì chết yểu. Năm thứ 47 (1782), ngày 10 tháng 8, giờ Dần, Hỉ Tháp Lạp thị sinh hạ Hoàng nhị tử Miên Ninh (綿寧), tức Thanh Tuyên Tông. Và vào năm thứ 49 (1784), ngày 7 tháng 9, giờ Thân, sinh hạ Hoàng tứ nữ, tức Cố Luân Trang Tĩnh Công chúa.

Căn cứ Thanh cung y án ghi lại, Hỉ Tháp Lạp thị vào cung thì thân thể tương đối khỏe mạnh, nhưng sau khi sinh hạ Hoàng nhị nữ, liên tiếp thân thể chưa kịp điều phối lại sinh thêm Hoàng nhị tử rồi Hoàng tứ nữ, thân thể từ đó liên tục không tốt. Đây có lẽ là nguyên nhân chính dẫn đến về sau bà qua đời sớm, chỉ một năm sau khi đăng ngôi Hoàng hậu.

Hoàng hậu không chiếu cáo

Năm Càn Long thứ 54 (1789), Hoàng thập ngữ tử Vĩnh Diễm chính thức sắc phong làm Gia Thân vương, Hỉ Tháp Lạp thị trở thành Thân vương Phúc tấn. Năm thứ 60 (1796), ngày 13 tháng 10, Càn Long Đế chỉ định Gia Thân vương làm Hoàng thái tử. Sang năm (1797), tháng giêng, Hoàng thái tử Vĩnh Diễm nối ngôi, sử gọi là Gia Khánh Đế. Càn Long Đế thoái vị, trở thành Thái Thượng hoàng.

Năm Gia Khánh nguyên niên (1796), ngày 4 tháng 1, lấy Đông các Đại học sĩ Vương Kiệt làm Chính sứ, Lễ bộ Hữu Thị lang Đa Vĩnh Vũ (多永武) làm Phó sứ, cẩm tiết, kim sách bảo, tấn phong Thái tử phi Hỉ Tháp Lạp thị thành Hoàng hậu[3]. Điểm đặc biệt là Thái Thượng hoàng quyết định huỷ bỏ nghi thức chiếu cáo thiên hạ trong đại điển phong hậu, cũng nói các quan viên không cần dâng biểu chúc mừng. Việc này khá bất thường đối với Hoàng hậu Đại Thanh, nếu là vì bệnh tình thì không thể vì khi Hiếu Ý Nhân Hoàng hậu sắp mất thì Khang Hi Đế vẫn ra chỉ chiếu cáo thiên hạ để tôn vinh bà. Điều này rất có thể do Càn Long Thái Thượng hoàng không mấy xem trọng người con dâu này.

Sách văn rằng:

抚临万国。先占家吉之贞。表率六宫。宜正坤元之。位遵睢麟之王化。仪辅孚邦。布穜稑于天官。职崇修壸。尔皇太子妃喜塔腊氏。祥传渭涘。淑著河洲。珩璜习虞汭之容。褕翟谨周门之则分荣少海。方宠命之司承。佐治内朝。尚徽音之克嗣。庆际十全之岁。肃肃鸡鸣。欢承五福之堂。诜诜螽羽。兹以皇帝嗣位初元是用立尔为皇后。锡以金册金宝。于戏。绎三朝之宝训敏德兰闱。树九室之芳型。扬辉桂殿钦此兹朕谨遵奉太上皇帝敕旨。举行册立典礼。尚其祗承无斁。

...

Phủ lâm vạn quốc. Tiên chiêm gia cát chi trinh. Biểu suất lục cung. Nghi chính khôn nguyên chi. Vị tuân tuy lân chi vương hóa. Nghi phụ phu bang. Bố chủng lục vu thiên quan. Chức sùng tu khổn.

Nhĩ Hoàng thái tử phi Hỉ Tháp Lạp thị. Tường truyện vị sĩ. Thục trứ hà châu. Hành hoàng tập ngu nhuế chi dung. Du địch cẩn chu môn chi tắc phân vinh thiếu hải. Phương sủng mệnh chi tư thừa. Tá trị nội triều. Thượng huy âm chi khắc tự. Khánh tế thập toàn chi tuế. Túc túc kê minh. Hoan thừa ngũ phúc chi đường. Sân sân chung vũ. Tư dĩ Hoàng đế tự vị sơ nguyên, thị dụng lập nhĩ vi Hoàng hậu. Tích dĩ kim sách kim bảo.

Vu hí! Dịch tam triều chi bảo huấn mẫn đức lan vi. Thụ cửu thất chi phương hình. Dương huy quế điện khâm thử tư trẫm cẩn tuân phụng Thái Thượng hoàng đế sắc chỉ. Cử hành sách lập điển lễ. Thượng kỳ chi thừa vô dịch

— Sách văn phong Hỉ Tháp Lạp thị làm Hoàng hậu

Liên quan